Szkoły w Japonii
W Japonii istnieje pięć stopni edukacji. Od 3 roku życia dziecko uczęszcza do przedszkola. W wieku 6 lat zostaje wysłane do szkoły podstawowej, w której kończy 6 klas. Szkoła średnia w Japonii dzieli się na dwa stopnie: szkoła średnia niższego stopnia, obejmująca 3 klasy i kończąca obowiązek edukacji (15 lat) oraz szkoła średnia wyższego stopnia, którą opuszcza się w wieku 18 lat. Następnie młodzież wyrusza na podbój uniwersytetów, by tam studiować 4 lata na kursie pierwszego stopnia oraz kolejne 2 na studiach magisterskich.




















Ucz się, ucz, bo nauka to...
W Japonii ogromne znaczenie ma edukacja. To ona jest gwarantem statusu, a co za tym idzie - okazywanego szacunku. Silne nastawienie na osiągane wyniki i sukcesy szkolne ma wiąże się ze znacznym rygorem występującym w placówkach oświatowych tego kraju. Japońskie dzieci noszą identyczne mundurki z logiem ich szkoły oraz takie same, standardowe tornistry i torby szkolne. Szkoła nie jest miejscem, w którym dzieci i młodzież mogą poczuć się indywidualistami - wręcz przeciwnie. Każdy ma być każdemu równy (czyt. taki sam), a więc wyklucza to jakiekolwiek odstępstwa.

Dobro ogółu jest ważniejsze od dobra jednostki
Z tego przekonania wynika poczucie zbiorowej odpowiedzialności za zachowania niesfornych "szczeniąt". Nierzadkim widokiem są dorośli dający reprymendę nieswojemu dziecku za niewłaściwe zachowanie i pociągający ich do natychmiastowych konsekwencji. Dochodzi nawet do sytuacji, w których spacerujący w trakcie trwania lekcji młodzik (np. będący na miłych wagarach), może zostać siłą odprowadzony przez policjanta pod bramę odpowiedniej szkoły.

Tylko maluchom wolno wszystko
Wyjątkiem od wszelkich reguł są te najmłodsze dzieciaczki. Takie dzieci mają ogromną swobodę w zachowaniu, często chętnie psocą się innym, ale nie są w żaden sposób karane. Pozwala im się na „brykanie”, gdy są jeszcze tak młode, gdyż ich dzieciństwo bardzo szybko się skończy, a czeka je całe życie ciężkiej pracy. Nic więc dziwnego, że poirytowani dorośli mają ich czasem ochotę nazwać „bachorami”.
[przeczytaj -> Marcin Buczkowski "Bezsenność w Tokio"]

Egzaminy dla przedszkolaków?
W wielu przedszkolach dzieci muszą zdawać egzaminy wstępne w celach rekrutacyjnych oraz dalsze, sprawdzające postępy w nauce. Egzaminy towarzyszą więc Japończykom nieustannie - od przedszkola -> aż do końca edukacji. Młodzież w Japonii nie pisze matury, zastępują ją liczne i bardzo wymagające egzaminy wstępne na studia. Okres edukacji na uniwersytecie uważany są za okres rozluźnienia i zmniejszonej presji. Jednak wymarzone studia to miesiące, a czasem lata ciężkiej pracy w szkole, w domu, w szkołach przygotowawczych, na kursach i korepetycjach.

W grupie siła
Japońskie dzieci są wychowywane do działania w grupie, a następnie do działania w społeczeństwie. Dzieci wychowują się, bawią. Dzieci i młodzież spędzają znaczną część czasu w towarzystwie swoich rówieśników - w ciągu tygodnia jest to czas poświęcony szkole i zajęciom dodatkowym, takim jak zajęcia w klubach szkolnych (związanych z hobby lub tradycyjnymi sztukami japońskimi) oraz czas wolny spędzony na wspólnych zakupach, wyjściach do kina, itp. W Japonii w żadnym wypadku nie ma mowy o przyjaźni czy partnerstwie w relacjach rodzic - dziecko czy nauczyciel - dziecko. Rodzicom i nauczycielom należy się szacunek i posłuszeństwo. Szacunek należy się nawet starszym uczniom. Umiejętność odpowiedniego okazywania szacunku innym jest przez Japończyków wysoce ceniona i wykorzystywana przez całe życie.

Krótko i na temat
Podsumowując, uważam, że Japonki znacznie rzadziej niż polskie matki rozpieszczają swoje maluchy. Przede wszystkim, dziecku się nie nadskakuje. Latorośl ma być samodzielna i pracowita. Nie pobłaża się dzieciom przy stole, przy posiłkach, nie wykonuje się za nich obowiązków. Uczone są, by brać odpowiedzialność za swoje czyny, zawsze zachowywać się nienagannie, wyrażać innym należyty szacunek i porządnie wykonywać swoje obowiązki. Przykładem uczenia dzieci samodzielności i odpowiedzialności może być obowiązek sprzątania pomieszczeń szkolnych przez uczniów lub fakt, że rodzice nie odprowadzają swoich podopiecznych do szkoły - dzieci chodzą do szkoły w grupach lub z osobnikami ze starszych klas. Wychowanie dzieci odbywa się głównie poza domem, gdyż dzieci i młodzież spędzają znaczną część dnia w szkole, a następnie na zajęciach dodatkowych, w klubach szkolnych, na korepetycjach lub w szkołach przygotowujących do zbliżających się egzaminów.

Ciekawostka: Absolutnie karygodne są wszelkie spóźnienia do szkoły o wymówkę na spóźnienie jednak nie łatwo przy tak dokładnych pociągach i metrach! (W Japonii przy 140 tysiącach szybkich pociągów rocznie średnie opóźnienie wynosi w skali roku 18 sekund, a nie wliczając opóźnień spowodowanych tajfunami i śnieżycami, około 6 sekund.)

Ciekawostka 2: W szkołach znajdują się gabinety pielęgniarskie wyposażone w łóżka. Uczniowie, gdy się źle poczują, odsyłani są do pielęgniarki, by tam otrzymać medyczną pomoc lub wypocząć w łóżku.

Źródła:
Życie szkolne w Japonii
Edukacja w Japonii
Wychowując dziecko w Japonii